| ايراس: نشست هفت عضو کاروان ادبی روسیه که برای شرکت در اولین برنامه‌های «پل ادبی ایران و روسیه» به شیراز آمده بودند، با حضور استادان و دانشجویان در دانشگاه حافظ شیراز برگزار شد. به گزارش ايراس به نقل از رايزني ايران-مسكو؛ در این نشست کوروش کمالی‌سروستانی ضمن تبیین ویژگی‌های ادبیات فارسی و روسی تعامل و توسعه روابط فرهنگی و ادبی بین دو کشور ایران و روسیه را که هر دو در زمینه‌ی خلق آثار ادبی از کشورهای پرافتخار هستند، مورد تأکید قرار داد و گفت: اگرچه ادبیات فارسی بیش از هزار سال تاریخ مدون دارد و ادبیات روسی در این زمینه جوان‌تر است، اما ادبیات روسی با حضور بزرگانی چون گوگول، پوشکین، داستایفسکی و تولستوی توانسته نقشی تأثیرگذار در ادبیات جهانی ایفا کند. وی افزود: شاعران بزرگی چون پوشکین که در آفرینش زبان روسی و زبان ادبی هم‌طراز سعدی در ادبیات فارسی هستند، با ادبیات شرقی و ادبیات فارسی و نیز متون دینی مسلمانان ارتباط آموزنده‌ای داشته‌اند. در ادامه یولتان صادق‌آووا، نویسنده و مترجم، اشعار معاصر فارسی گفت: برای ما افتخار بزرگی است که امروز به عنوان اولین گروه شرکت کننده در برنامه‌ی «پل ادبی ایران و روسیه» در شیراز هستیم. شهر سعدی و حافظ. شهر گل‌ها و نارنج‌ها. شهر شوق و عشق. شهری که برای هر کسی که در جهان بر روی ادبیات فارسی مطالعه و تحقیق می‌کند، نماد شکوه و زیبایی دل‌انگیز است. وی هم‌چنین افزود: خوشبختانه شرکت کنندگان در این کاروان ادبی کسانی چون پرفسور مارینا ریسنر، ناتالیا چالیسووا و ماکسیم روسانوف در ترجمه آثار ادبی فارسی از جمله «دیوان حافظ»، «مثنوی مولوی» و آثار «نظامی» به زبان روسی نقشی مهم در آشنایی روسی‌زبانان با ادبیات فارسی داشته‌اند. علاوه بر این افراد یوری ایوانویچ آرخیپوف منتقد ادبی، ایلدار ابوذرف داستان‌نویس معاصر روسیه و سنجر یانیشف شاعر و مترجم معروف روسی در میان ما هستند. سپس مارینا ریسنر، استاد زبان فارسی دانشگاه دولتی مسکو و مترجم و مؤلف کتاب باارزشی چون «تاریخ ادبیات ایران در دوران پس از مغول» و نیز «تحولات غزل در زبان فارسی»، با احترام از تأثیرگذاری زبان فارسی در جمهوری‌های آسیای میانه و نیز روسیه گفت: سعدی و حافظ دو شاعر بزرگ شهر شیراز برای بزرگان ادب روسیه نام‌های آشنایی هستند و آثار آنان الهام‌بخش بسیاری از شاعران آسیای میانه و مرکزی و نیز بزرگانی چون پوشکین بوده است. وی هم‌چنین افزود: برای من بسیار جالب است که می‌بینیم ادبیات کلاسیک و معاصر فارسی در این سرزمین با هم زندگی می‌کنند و نفس می‌کشند و نماد‌ها و نشانه‌های شعر کلاسیک فارسی در آثار نوآوران شعر معاصر ایران هویداست به گونه‌ای که شعر «آی آدم‌های» نیما یوشیج اولین غزل دیوان حافظ را به یاد می‌آورد. همان چیزی که نیما آن را «زنگ مضمون» می‌نامید. سخنران بعدی پروفسور ناتالیا چالیسووا از مترجمان «حافظ» و «لیلی و مجنون نظامی» بود که ادب فارسی را نمونة والای نگاه انسانی و گستره‌ی آن را جهان شمول برشمرد و با تأکید بر غزلیات حافظ گفت: حافظ برای ما شاعر همه‌ی زمان و همه‌ی مکان‌هاست. اگرچه بسیاری از تعبیرات او برای روسی زبانان نیازمند توضیح و شرح است، اما هسته‌ی اصلی شعر او که زیبایی و شکوه انسانی و والا بودن آن است، با هر ترجمه‌ای از جمله روسی دست‌یافتنی و دلپذیر است. ماکسیم روسانوف که از همکاران ناتالیا در ترجمه غزلیات حافظ است نیز ضمن تأیید سخنان استاد و همکار خود گفت: حافظ، مولوی و نظامی هر یک به گونه‌های مختلف روایت‌گر یک مضمون بوده‌اند و آن دعوت انسان‌ها به دوستی، عشق، ایثار و خداست. پروفسور یوری ایوانویچ آرخیپوف منتقد ادبی و متخصص ادبیات روسی و مترجم آثار نویسندگان بزرگ آلمانی همچون کافکا، هرمان هسه و گوفمان به زبان روسی نیز ضمن بحثی در مورد ویژگی‌های نقد ادبی در روسیه امروز و داشته‌های ادبیات آلمانی و روسی گفت: من به عنوان متخصص ادبیات روسی و آلمانی بنابر تجربة شخصی یکی از مهم‌ترین نقاط مشترک این دو ادبیات را توجه به ادبیات شرقی و فارسی می‌دانم. بزرگانی چون پوشکین در روسیه و هرمان هسه در آلمان مردم سرزمین خود و دیگر نقاط جهان را با ادبیات شرقی و ایران آشنا کردند. برای اثبات این مدعا می‌توان به تقدیم شعری از جانب نیچه به حافظ و نیز سرودن دیوان شرقی ـ غربی گوته اشاره کرد. ایلدار ابوذروف داستان‌نویس معاصر روس که موفق به دریافت جایزه پوشکین هم شده است، در این نشست گفت: من نویسندگی‌ام را مدیون داستان‌های فارسی می‌دانم و افزود: پدرم در خانه صندوقی داشت مملو از کتاب‌های فارسی و عربی که در کودکی برای ما می‌خواند و خواندن و لمس کردن آنان در من رویای نویسندگی را آفرید. آخرین سخنران این نشست سنجر یانیشف شاعر و مترجم روسی بود که ضمن خواندن یکی از اشعار خود گفت: وقتی که ادبیات فارسی و روسی را با هم مقایسه می‌کنیم، باید توجه داشته باشیم که ادبیات روسی خیلی جوان‌تر از ادبیات فارسی است و این امر مقایسه را دشوار می‌کند. وی ضمن توضیح در مورد ادبیات معاصر فارسی و روسی افزود: در ادبیات فارسی محافظه‌کاری حاکم است و در حفظ داشته‌ها و گذشته‌ها سعی وافری می‌شود و با بررسی تاریخ ادبیات فارسی می‌بینیم که در یک روند طولانی سبک و آثار تازه‌ای از نظر فرم و محتوا خلق می‌شود و می‌درخشد، اما در ادبیات روسی نویسندگان می‌کوشند که با تهور و نوآوری ادبیات گذشته و کهن را کنار بزنند. اگرچه همیشه آثار خلق شده با این نگاه ماندگار نمی‌شوند. گفتنی است که طرح پل ادبی ایران و روسیه که در شهرهای شیراز، تهران و سن‌پترزبورگ و مسکو برگزار می‌شود، به همّت و همکاری معاونت فرهنگی و امور بین‌المللی شهر کتاب، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو، مرکز سعدی‌شناسی و دانشگاه حافظ شیراز سامان یافته است. اعضای کاروان ادبی روسیه در شیراز علاوه بر بازدید از آثار فرهنگی و تاریخی با برخی از پژوهشگران، نویسندگان، مترجمان و روزنامه‌نگار شیرازی نیز به گفت‌گو و تبادل نظر پرداختند. |  |
↧
کاروان ادبی روسیه در شیراز
↧