آندری شفچنکو، ملقب به شوا، باد شرق یا رونالدوی سفید، ۲۹ سپتامبر ۱۹۷۶ در دویرکیوسچینا، کییف اوکراین به دنیا آمد. وی فوتبالیست مهاجم اوکراینی است که اخیراً برای باشگاه دینامو کیيف بازی میکرد. شفچنکو ابتدا بوکسوری حرفهيای بود که در لیگ بوکس اوکراین نیز بازی میکرد اما به خاطر عدم برخورداری از اندازهي مناسب بوکس به فوتبال روی آورد تا به یکی از بهترین مهاجمان تاریخ اروپا بدل شود. او فوتبال را با دینامو کیيف شروع کرد و پس از قهرمانی در پنج لیگ و دو جام حذفی اوکراین با دینامو، به آث میلان پیوست. او در طول چندسال بازی یکبار سری آ، یک بار جام حذفی ایتالیا، یک بار سوپرکاپ ایتالیا، یک بار سوپرکاپ اروپا و یک بار جام باشگاههای اروپا را فتح کرد و همواره از بهترین گلزنان ایتالیا و اروپا بود. او در سال ۲۰۰۴ به عنوان بهترین بازیکن سال اروپا انتخاب شد. شفچنکو با ۳۱ گل زده در ۶۹ بازی ملی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال اوکراین است و رکورد گلزنی تاریخ کشورش را در اختیار دارد. (۱) مرد سال ۲۰۰۴ فوتبال اروپا در تابستان ۲۰۰۶ و بعد از ۷ فصل رویایی در جوزپه مه آتسا میلان، با قیمت سرسام آور ۳۱ میلیون پوند راهی استمفوردبریج لندن شد تا رسماً پایان دوران طلاییاش در فوتبال را کلید بزند. شوا در قریب به ۵۰ حضور در ترکیب شیرهای لندن تنها ۹ گل به ثمر رساند و در نهایت به تیم سابقش بازگشت. این روزها صحبتهای بسیار زیادی از کنارهگیری رونالدوی سفید اوکراین از فوتبال و ورود به دنياي سياست مطرح است. آندري شفچنکو، فوتباليست سرشناس اوکرايني، تصمیم گرفته است فعاليت سياسي خود را آغاز کرده و به حزب «اوکراين رو به جلو» بپيوندد. حزبي که آندري شفچنکو انتخاب کرده، از احزاب اپوزيسيون نزديک به خانم يوليا تيموشنکو، نخست وزير سابق اوکراين است که هم اکنون به اتهام فساد مالي دوره ۷ ساله حبس خود را ميگذراند. به عقیده برخی تحلیلگران سیاسی شخصیت تیموشنکو از زوایای مختلف بیانگر شرایط دوگانهای است که جامعه اوکراین امروز درآن بسر میبرد جامعهای که هنوز به انتخاب درباره آینده سیاسی خویش مبادرت نکرده است و دائم در تضاد و کشمکش به سر میبرد. تحمل دوران حبس و نیز دو سال عزلت سیاسی حتی در عصر زمامداری دولت انقلاب نارنجی موجب شد که تیموشنکو گروه جدیدی از هواداران را در انتخابات اخیر گرد خود جمع کند. با این وجود بسیاری از تحلیلگران معتقدند که تیموشنکو هنوز یک سیاستمدار صاحب ایدئولوژی در زمینه لیبرالیسم یا مدرنیسم نیست و شاید رمز کامیابی او این باشد که با طرح شعارهای مدرن خود را به عنوان نماد نسل تحولخواه اوکراین مطرح کرد و از این نظر حمایت همزمان جبهه غرب و نسل جوان کییف را از آن خود کرده است. (۲) این اولین بار نیست که ستارهای از قشر ورزشی اوکراین به سیاست مبتلا میشود. شاید آندری شفچنکو مهاجم تیم ملی اوکراین را از لحاظ شهرت بتوان نزدیکترین بازیکن به بلوخین دانست. الگ ولادیمیروویچ بلوخین مهاجم رویایی سالهای دور تیم ملی شوروی سابق است. او اکثر دوران فوتبالش را در باشگاه دینامو کیيف گذراند و از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۸۰ در این تیم عضویت داشت که در این یازده سال در ۴۳۳ بازی برای این تیم ۲۱۱ گل به ثمر رساند. بلوخین رکوردار بیشترین بازی و همچنین بیشترین گل زده در تاریخ فوتبال شوروی سابق است. الگ بلوخین، سرمربی تیم ملی اوکراین و بازیکن سابق تیم فوتبال شوروی به همراه حزب نی تاک در انتخابات پارلمانی ۲۰۰۶ اوکراین شرکت نمود و در این زمینه شکست خورد و در سیاست برخلاف ورزش ناکام ماند. تمامی ورزشکاران اوکراینی شرکتکننده در این دوره از انتخابات پارلمانی و شوراهای شهر اوکراین، در صحنه این مبارزات شکست خوردند. ورزشکار دیگر سورکیس که برای پست نمایندگی پارلمان نامزد گردیده بود نیز در این انتخابات شکست خورد. (۳) و اینک اسطورهای دیگر از فوتبال اوکراین عزم خود را جزم کرده تا وارد عرصه سیاست شده و به آرمانهای تحولخواهی خود جامه عمل بپوشاند. اما آیا در این عرصه نیز مانند ورزش موفق خواهد بود یا اینکه مانند سایر پیشکسوتان خویش، چون بلوخین ناکام خواهد ماند. در اینجا بد نیست اشارهای به این نکته داشته باشیم که شفچنکو از ابتدا تمایلات غربگرایانه داشته است. همسر او کاریستن پازیک، مدل آمریکایی است که در سال ۲۰۰۴ این ازدواج به طور خصوصی و در زمینی گلف در واشنگتن صورت گرفته است. حتی فرزند ایشان به افتخار مایکل جردن، بسکتبالیست مشهور، «جردن» نام گرفته است. علاوه بر این آندری دوست نزدیک جورجیو آرمانی است و به همراه او شعبههایي از فروشگاه مد آرمانی را در کیيف گشودند. شاید گرایش شفچنکو به حزب «اوکراین رو به جلو» پاسخی به همین تمایلات غربگرایانه وی و تاثیراتی باشد که در زمان اقامتش در اروپا گرفته باشد. آندری شفچنکو طی سخنانی در روزنامه روسی «راسیسکایا گازتا» چنین عنوان کرده است که: «من میخواهم خودم را در سیاست پیدا کنم، قصد دارم با بهکارگیری تجربهای که در اروپا کسب کردهام قدمی برای کشورم بردارم. تصمیم گرفتهام به تیم خانم ناتالیا کارالفسکایا ملحق شوم، چرا که حزب «اوکراین روبه جلو» - حزب آینده است، حزب رهبران جوان، انتخابی تعریف شده میان گذشته و آینده. من برنامه دارم که در سیاست پیگیر حوزه اجتماعی و ورزش باشم». (۴) آندری کوندراتیف طی مقالهای به جمعآوری و تحلیل نظرات برخی کارشناسان در ارتباط با ورود شفچنکو به عرصه سیاست پرداخته است که در این نوشتار به ذکر برخی از این موارد می پردازیم (۵): رهبر حزب «اوکراین رو به جلو»، ناتالیا کارالفسکایا معتقد است که شفچنکو افتخار حقیقی اوکراین است: «ما از او سپاسگزاریم که شانه به شانه همراه تیم ما شد، تیم نسل جوان سیاستمداران. اکنون لازم است برای مردم و برای کشور کار کنیم. او انتخاب خود را به نفع سیاست آینده، سیاست با کیيفیتی جدید نموده است. برای ما این انتخاب بزرگی است و من معتقدم: همراه با یک تیم، یک قدرت، ما همه کار برای حرکت اوکراین رو به جلو انجام میدهیم». وادیم کاراسیف، رئیس موسسه استراتژی جهانی، از نوعی تشابه یا الگوی میان فوتبال حرفهای شفچنکو و نام حزب او یاد میکند. «اوکراین رو به جلو» به نوعی ترجمه «فورتسا ایتالیا» - «ایتالیا رو به جلو» است. حزب «فورتسا ایتالیا» در اواسط سالهای ۱۹۹۰ توسط سیلویا برلوسکونی ایجاد شد، عنوان «فورتسا ایتالیا» شعار طرفداران باشگاه «میلان» بوده است. بر پایه شعار طرفداران این باشگاه حزب «ایتالیا رو به جلو» تشکیل شد که شفچنکو در ایتالیا در همین باشگاه بازی می کرد. نکته جالب اینکه صاحب باشگاه میلان همان برلوسکونی بود. به این ترتیب شاید بتوان این طور تعبیر کرد که اگر بهترین سالهای عمر فوتبالی شفچنکو در ایتالیا و در باشگاه میلان بوده است، شاید بهترین سالهای عمر سیاسی او نیز در همین حزب «اوکراین رو به جلو» باشد. در مقابل برخی سیاستمداران نیز ورود شفچنکو به دنیای سیاست را به حساب بیتجربگی و جوانی او میگذارند و ارزیابی مثبتی از این رویداد ندارند. در پایان جمعبندی نظرات کارشناسان سیاسی، میتوان اینطور عنوان نمود که اکثریت طرفداران شفچنکو از پیوستن وی به سیاست خرسند و امیدوارند. اما باید دید این امیدواری تا چه حد پایدار و مطمئن است. به تعبیری دیگر موفقیت شفچنکو در سیاست از منظری دیگر وابسته به موفقیت حزب جوان «اوکراین رو به جلو» است. اما آندری شفچنکو به احتمال قوی نمی تواند موفقیتهای خود را به عنوان یک بازیکن تراز اول فوتبال، در صحنه سیاست تکرار نماید. منابع: ۱. سایت ویکی پدیا، آندری شفچنکو، (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?titleآندری_ شفچنکو ) ۲. مهین السادات صمدی، آخرین امید نارنجیهای اوکراین، مجله الکترونیکی ویستا، ۲۱/۵/۱۳۹۱ http://vista.ir/article/۲۸۹۷۵۹)) ۳. سايت خبری آسیای میانه و اروپای شرقی دوشنبه هفتم فروردین ۱۳۸۵ http://cis.blogfa.com/post-۳۹.aspx)) ۴. Павел Дульман، Знаменитый футболист соблазнился украинской политикой، ۲۹.۰۷.۲۰۱۲، "Российская газета" - www.rg.ru ۵. Андрей Кондратьев، Андрей Шевченко идет в политику، "Газета по-українськи" №۱۴۵۶ за ۳۱.۰۷.۲۰۱۲ نويسنده: زينب نجفي