ايراس: بحث و بررسی كليسا در روسيه از موقعيّت ويژهاي برخوردار است و با توجه به چند نكته ميتوان مذهب مسيحيّت ارتدوكس را مذهب رسمي روسيه خواند. مهمّترين اين نكات، رئيس جمهوري روسيه است كه معمولاً از پيروان مذهب ارتدوكس انتخاب ميشود و در اعياد رسمي از جمله عيد ميلاد مسيح (ع) و عيد پاك در كليسا حضور پيدا ميكند. اگر چه خود روسها معتقدند مقامات بلند پایه در جامعه روسیه افراد متدینی نیستند و فقط به منظور کسب مشروعیت در این مراسمها شرکت میکنند. كليساي ارتدوكس در روسيه در حال حاضر شامل دو كليساي "ارتدوكس روس" و "استاروآبريادتسي" ميباشد. پيروان كليساي استاروآبريادتسي معتقد به حفظ سنّتهاي قديمي ارتدوكس و مخالف هر گونه اصلاحات در كليسا هستند و براي خود رهبر دارند. اين كليسا نسبت به كليساي ارتدوكس روس پيروان بسيار كمتري دارد و در حكومت و جامعه روسيه نيز نفوذي ندارد. اما كليساي ارتدوكس روس در عصر معاصر داراي تشكيلات گستردهای است كه در رأس آن "پاتريارك" قرار دارد. روسيه در تشكيلات كليساي ارتدوكس روس به چندين اسقفنشين تقسيم شده كه در رأس آنها اسقف اعظم (مطران) قرار دارد. پاتريارك افزون بر كليساهاي ارتدوكس روسيه، رهبري كليساهاي بلاروس و اوكراين را نیز برعهده دارد. جشن میلاد مسیح یکی از مهمترین جشنهای مذهبی مسیحیان میباشد که با ولادت حضرت مسیح مرتبط می باشد. اگر چه در دوران باستان این روز جشن گرفته نمیشد، اما در برخی کلیساها مراسمی به مناسبت یادبود آن برگزار میشد. كليساي ارتدوكس، عنوان مجموعه كليساهاي مستقلي است كه در اروپاي شرقي و جنوب غرب آسيا وجود دارند كه عامل جدايي آنها از كليساهاي غربي شكافي است كه در طي شوراهاي مختلف آراء كليسا، در سدههاي نخست ميلادي پديد آمد. ارتدوكسها در پذيرش آراء هفت شوراي ديني نخستين اتّفاق نظر دارند و وجه مشترك ديگر آنها، رد نظارت ديني پاپ است و همين وجه اخير مهمترين مميزه آنان از كاتوليكهاست. از همین رو در حال حاضر کلیسای ارتدوکس روسیه، کلیساهای اورشلیم، صربستان، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، اوکراین و برخی کلیساهای کاتولیک شرقی به سبب پیروی از گاهشماری یولیانی، جشن کریسمس یا میلاد مسیح را در روز ۷ ژانویه برپا میدارند. اما کلیساهای کاتولیک و پروتستان روز ۲۵ دسامبر را جشن می گیرند. برخی از کلیسای ارامنه طبق سنت منحصر به فرد و خاصی که دارند، روز میلاد و همچنین روز غسل تعمید مسیح را همزمان در روز ششم ژانویه جشن میگیرند. این جشن در برخی کشورها دو روز یا سه روز هم برگزار میشود. از آنجائیکه این روز در بسیاری از کشورها بعنوان یک جشن دولتی و روز تعطیل رسمی محسوب میشود، توسط برخی از اعضای سایر ادیان به عنوان نقض حق آزادی مذهب و جدایی کلیسا و دولت مورد انتقاد هم قرار گرفته است. در اتحاد جماهیر شوروی سابق تمامی تعطیلات و جشنهای مذهبی لغو شده بودند و بهمین دلیل اکثر آداب و رسوم مربوط به جشن میلاد مسیح (درخت کریسمس، هدیه و ...) به جشن سال نو انتقال پیدا کرده بود. که هنوز هم در مقایسه با جشن میلاد مسیح بعنوان محبوبترین جشن در کشورهای مستقل مشترک المنافع به شمار میآید. پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، مجدداً روز میلاد مسیح بعنوان روز تعطیل اعلام شد. در ماه دسامبر سال ۱۹۹۰، شورای عالی با صدور حکمی جشن میلاد مسیح ارتدوکس را بعنوان روز تعطیل اعلام کرد. و بدین ترتیب ۷ ژانویه ۱۹۹۱ روز تعطیل اعلام شد. با این حال، در برخی از جمهوریهای فدراسیون روسیه به عنوان نمونه در جمهوری شوروی سوسیالیستی خودمختار تاتارستان به عنوان یک روز کاری به رسمیت شناخته شد. همه ساله میلیونها مسیحی این روز را جشن می گیرند و با اینکه این عید یک جشن مذهبی محسوب میشود ولی در دنیای مدرن برخی افراد ملحد و غیر مذهبی سعی میکنند آن را بعنوان یک جشن سکولار و عاری از هر گونه مفهوم دینی جلوه دهند. اهمیت این میلاد برای مسیحیان تا حدی است که بسیاری از نویسندگان، فیلمسازان به مناسبت این روز آثاری را خلق نموده اند که به برخی از آنها اشاره می شود. • داستان بلند "شب قبل از کریسمس" از نیکلای گوگول • کتاب " داستانهای بلند کریسمس " از چارلز دیکنز • داستان کوتاه " شب کریسمس" از آنتون چخوف • شعر " ستاره کریسمس " از باریس پاسترناک • شعر " ۲۴ دسامبر ۱۹۷۱" از ژوزف برودسکی • " شب در یک مزرعه در نزدیکی دیکانکا" به کارگردانی سیمیون گاروف • " کابوس قبل از کریسمس" به کارگردانی هنری سلیک • فیلم کارتونی " میلاد مسیح" به کارگردانی میخائیل آلداشین مسیحیان روز میلاد مسیح را روز انسانیت و بشر دوستی مینامند و معتقدند که حضرت مسیح پیام آور صلح و دوستی بوده است. منابع: ۱. http://www.itar-tass.com/level۲.html?NewsID=۱۵۸۱۵۵۱۴ (Католический мир празднует Рождество) ۲. http://www.st-nikolas.orthodoxy.ru/news/rozhdestvo_date.html (История праздника Рождества Христова) ۳. Калаши Нахиде, Роль и место русской православной церкви в русском государстве ( Со времени Пётра۱-ого до ۲۰۱۰ года),Тегеран, лето ۲۰۱۰,стр.۳ и ۱۰. ۴. http://rpsc.ru/history/kratkaya-istoriya-staroobryadchestva ( Русская Православная Старообрядческая Церквь) ۵. http://ru.wikipedia.org/wiki (Рождество Христово) ۶. http://www.tamby.info/calendar/rojdestvo.htm ( Православные праздники, дни памяти, посты в январе ۲۰۱۳ года: Рождество Христово, день примирения, доброты, миролюбия-۷ января) نويسنده: ناهيده كلاشي، عضو شوراي فرهنگي ايراس و عضو هيئت علمي دانشگاه الزهرا