| ايراس؛ روسیه یکی از نخستین کشورهای اروپایی است که در ایجاد شبکه پستی پیشگام شد.پست در روسیه تاریخچه بسیار مفصلی دارد. از پست به شیوه پیک و چاپار گرفته تا پست هوایی و درگاه های خودکار و الکترونیک در اين كشور به كار گرفته شده است. شاید علاقه فراوان بسیاری از ادیبان و نویسندگان روس به نامه نگاری یکی از بزرگترین افتخارات برای خدمات پستی این کشور باشد؛ چرا که قسمت بزرگی از اندیشه، سرگذشت و زندگی آنان از طریق همین خدمت کاربردی اجتماعی به دست مخاطب رسیده است.میگویند نسخه کامل مکاتبات "آنتوان پاولوویچ چخوف" مشتمل بر چهارهزار و پانصد نامه به دوستان و حدود ده هزار نامه و یادداشت به افراد متفرقه است؛ نامه هایی که مسلماً بیوگرافی نویسان و محققان را در شناخت بهتر این نویسندۀ طناز و بزرگ یاری کرده است.چخوف در یکی از نامه ها می گوید: «نامه هایم را جمع آوری می کنم و آن ها را برای نوه هایم به ارث می گذارم، بگذار بخوانند و از آن چه گذشته با خبر باشند.» (۱) نامه ها می توانند بسیار مهم و حتی در حکم اسناد تاریخی باشند.اما ارگانی که وظیفه رساندن چنین نامه هایی را بر عهده گرفته، چه تاریخچه ای می تواند داشته باشد؟«پیدایش نخستین خدمات پستی در روسیه به قرن دهم باز می گردد. آن زمان وظیفه تهیه اسب و ارابه برای پیک های شاهزادگان به عهده مردم بود.» در قرن سیزدهم سیستم چاپاری پدید آمد که مستقلاً روسی بود. به این ترتیب که پیک ها در ایستگاه های معینی می ایستادند و اسبشان را به جای تعلیف، تعویض می کردند. به این ایستگاه ها "یام" می گفتند و یامشیک ها هم مأموران مستقر در یام بودند. باز هم حفظ اسب ها به تعدادی معین وظیفه مردم به حساب مي آمد.►پست برون مرزي: از ۱۶۷۷ در روسیه خدمات پست بین المللی شروع به کار کرد. این پست در کنار مرسولات برون مرزی، نامه های تجاری و اوراق حکومتی داخلي را نيز می رساند.►نخستین مهرها: اوایل قرن ۱۸ مهرهای خاصی وارد اداره پست شد و همزمان نيز پاکت های چاپ شده نيز رایج گشت. چاپ روی هر نوع نامه رنگ خاصی داشت.دوره پیش از تمبر، مهرها دو کارکرد عمده داشتند: اول آن که نشان پرداخت هزینه بودند و دوم نشانه ای برای کنترل زمان رسیدن محموله محسوب می شدند؛ به این ترتیب تمبرها و مهرها مکان و زمان ارسال را تعيين مي كردند. به مرور زمان وقتی تمبر کارکرد اول مهر را به عهده گرفت، مهرها دیگر جهت ابطال تمبر استفاده می شدند. با آمدن تمبر، حجم مبادلات پستی به میزان چشم گیری بالا رفت و مشخص شد که استفاده از مهرهای متعدد کار پست را سخت می کرده است.►ایستگاه های پست: اواخر قرن ۱۸ سندی مهم برای پست روسیه به حساب مي آمد. پروژۀ سامان دهی ایستگاه های پست و وظایف مأمورین آن بر اساس سند مذكور برای ۸۰ سال آینده سامان دهی می شد. به عنوان نمونه شیوه ارسال در اين سند چنين آمده است: " برای ارسال محموله پستی در هر ایستگاه باید شش اسب زین و یراق کرده و دو نفر پستچی آماده برای حرکت فوری، در خدمت باشند." اما به مرور زمان کار آسان تر شد، چنان که پوشکین در منظومه جاودان خود "یوگنی آنگین" اين گونه می گوید: «در گذر زمان (طبق جدول های فلسفی طی ۵۰۰ سال)، راه ها بهتر شد و حالا سرتاسر روسیه را راه شوسه به هم وصل کرده است.» (۲) بهبود راه ها به توسعه پست کمک کرد و به مرور زمان اين صنعت شكل امروزي به خود مي گرفت؛ صندوق ها، تمبرها و پست هوایی در راه بود.►صندوق های پست: نخستین صندوق پست در روسيه به تاریخ ۱۳ دسامبر ۱۸۴۸ در پتربورگ نصب شد.►تمبرهای پستی: نخستین تمبر پستی دسامبر ۱۸۵۷ به فروش رسید و از اول ژانویه ۱۸۵۸ در بخش اروپایی روسیه رایج شد. اولین تمبرهای روسی حاشیه دندانه دار نداشتند و با قیچی بریده می شدند اما در همان سال تمبرهای ۱۰، ۲۰ و ۳۰ کوپکی رایج شدند که حاشیه دندانه دار برای برش آسان داشتند. سوژه نقش تمبرهای روسیه پیش از انقلاب تنوع چندانی نداشت؛ روی آن ها نشان امپراطوری روسیه یا دیگر نشان های حکومتی نقش می شد.►پست هوایی: دهۀ اول قرن بیستم بود که این شیوه در روسیه به منظور سرعت بخشیدن به ارسال مرسولات پستی به کار گرفته و اولین پرواز با محموله ۳۱ مارس ۱۹۱۸ از پتربورگ به مسکو انجام شد. رشد پست هوايي در سال های ۱۹۲۰ از ضرب آهنگ سریع برخوردار شد تا جايي كه از ۱۹۲۲ انواع خدمات پستی به صورت هوایی صورت پذيرفت و در این نوع پست در هر رفت و آمد ۶۰۰ نامه و بسته نيز جا به جا می شد.►پست شوروی: پس از سال های ۵۰ قرن بیستم خدمات پستی که در اثر جنگ از بین رفته بود، احیا و در نقاط مختلف به خصوص در روستاها به خدمت رسانی و توسعه ادامه داده شد و در اين راستا شبکه عظیمی از صندوق های پستی نه تنها در شهرها و روستاها، بلکه در جاده های ماشین روی اصلی نیز به وجود آمد. از زمان ابداع کدگذاری روی پاکت ها، فرآیند کارهای پستی به شكل اتوماتيك صورت مي پذيرفت و از اين زمان میزان بروز خطا و خسارت به حداقل رسيد و همچنین سرعت رساندن محموله ها به گیرندگان نيز چند برابر شد. (۳)پست درون شهری در روسیه قدمتی بالغ بر ۱۸۰ سال دارد و در همين زمينه ویژه نامه نشریه پست روسیه به مناسبت روز پست چنين آورده است: "پتربورگ در ربع اول قرن نوزدهم، شهری اروپایی با ۳۰۰ هزار نفر جمعیت بود و هر روز ساخت کاخ هاي فراوان را در خود به نظاره مي نشست. با نو شدن ظاهر شهر پوسته و زيربناي آن نيز با تشكيل ارگان های حکومتی جدید تغيير يافت و به تبع تمامي اين تغييرات تولید و تجارت نيز گسترش می یافت. تصور چنین شهری بدون پست درون شهری ممکن نبود."سوالي كه ممكن است امروزه به ذهن هر شخصي متبادرز شود اين است كه آیا با آمدن شیوه های جدید ارتباطی از تلگراف و تلفن گرفته تا تلفن همراه و اینترنت و پست الکترونیک (که آن ها نيز از علاقه پابرجای مردم به نامه نگاری حکایت دارند)، پست و خدمات پستی در روسیه منزوی شد و پستخانه ها متروک ماند و پستچی ها بیکار شدند؟!نه، اینطور نشد، بلکه آن ها هم به روز و الکترونیک شدند و سعی کردند تا نیازهای جدید پستی مردم را پوشش دهند. طراحی کارآمد سایت شرکت پست و همچنین امکان ارتباط آن لاین با این شرکت و اطلاع از خدمات، تعرفه ها و نحوه خدمت رسانی گواهی بر این مدعاست. امروز هم پست روسیه خدمات گوناگون بسیاری ارائه می دهد و سایت پست روسیه برخی از این خدمات را اينگونه دسته بندی می کند: خدمات معمول پستی، خدمات مالی (حواله سریع پول، پرداخت مستمری و کمک هزینه و خدمات کارت های بانکی)، خدمات مردمی (ارسال مدارک به دانشگاه ها، فروش بلیت قطار و هواپیما) و خدمات اشخاص حقوقی. طبیعتاً هم گام با پیشرفت فناوری، خدمات پستی نيز تغییراتی داشته است كه به عنوان نمونه خدمات آن لاین و خدمات از طریق تلفن همراه را می توان ذکر کرد. پچتامات یا همان پستخانه اتومات (درگاه خدمات پستی خودکار) یکی دیگر از این نوآوری ها است. از طریق این دستگاه ها می توانید مستقلاً و بدون دخالت اپراتور پست، بسته هایی را که از طریق سیستم پستی ارسال شده، کالاهایی را که در سایت های اینترنتی سفارش داده اید و یا بسته و نامه هایی را که خانواده، دوستان و آشنایان برایتان پست کرده اند، دريافت نماييد.«بابا سرما» هم کار خود را سبک کرده و زحمت فرستادن هدیه ها را به عهده پست گذاشته است!یکی دیگر از خدمات جالب و جدید پست روسیه که «تبریکی از بابا سرما» نام گرفته، این امکان را به مشتریان می دهد تا هدیه مورد نظر خود را از کاتالوگ شرکت پست انتخاب کنند و از طرف بابا سرما برای هر کسی که می خواهند، ارسال نمايند.عمده گلایه مشتریان از پست روسیه کندی فرآیند ارسال مي باشد. این شرکت با نظرسنجی ها و اقدامات گوناگون از جمله انتشار نشریه ای ویژه و ارتباط اینترنتی با مشتریان درصدد حل این مشکل برآمده است.هرچند که امروز فناوری های جدید ارتباطات جهان را به دهکده ای کوچک تبديل کرده اند که با فشردن یک دکمه مي توان صدا، تصویر و پیام خود را به هر نقطه آن رساند، اما شاید سرعت، روشنی و آسانی تمامي این شیوه های نوین به اندازه لحظه ای که پاکتی تمبر خورده به دستمان می رسد و در آن نامه ای و يا دست خطی از دوستی می یابیم، موجب لذت و هیجانمان نباشد. پس چرا ما به توصیه چخوف نازنین عمل نکنیم؟ توصیه ای که عادت داشت در پایان نامه هایش به "اولگا کنیپر" همسر خود، تکرار کند:" عزیزم، بنویس. تنبلی نکن. برایم مفصل تر بنویس." (۳)منابع:(۱) http://history-gatchina.ru/estate/stmaster/post۱.htm(۲) (یوگنی آنِگین، فصل هفتم، بخش بیست¬وسه)آدرس اينترنتي:http://rvb.ru/pushkin/۰۱text/۰۴onegin/۰۱onegin/۰۸۳۶.htm(۳) http://www.russianpost.ru/rp/company/ru/home/museum/historyنويسنده: يلدا بيدختي نژاد، عضو شوراي نويسندگان ايراس؛انتهاي متن/ |  |
↧
منتظر نامه هایت هستم، مفصل تر بنویس!
↧