ایراس؛ شهر سوچی در کرانه دریای سیاه در نزدیکی مرز روسیه با گرجستان- آبخازیا جای دارد. این شهر از ۷ تا ۲۳ فوریه ۲۰۱۴ میزبان بازیهای المپیک زمستانی و از ۷ تا ۱۶ مارس، میزبان پارالمپیک خواهد بود. روسیه با چنین رویدادهای جهانی ناآشنا نیست، چه این کشور پیش از این میزبان بازیهای المپیک تابستانه ۱۹۸۰ بوده و در آینده هم میزبان جام جهانی ۲۰۱۸ خواهد بود.هرچند که بازیهای ۲۰۱۴ بستری بی کم و کاست برای مسکو فراهم آورده تا توان امنیتی خود را به رخ بکشد، اما روسیه را برای پاسداری از ورزشکاران و تماشاگران، وادار به کاری دوچندان نموده است. و این بدان معناست که سرزمینهای پیرامونی مانند قفقاز شمالی و شهرهای بزرگی چون مسکو و سنپترزبورگ در رویارویی با ستیزهجویی، تروریسم و بزه کاری سازمانیافته، دست خالی خواهند ماند. ستیزه جویان قفقاز برای دور زدن تدابیر سخت امنیتی که در این شهر به کار گرفته خواهد شد، در بازه زمانی انجام بازیها جای دیگری از روسیه را هدف خواهند گرفت و برای قرارگیری در صدر پوششهای خبری این رویداد پرطرفدار، بزرگترین تهدید برای بازیها خواهند بود.آمادگی امنیتینیروهای امنیتی کارآزموده و پرشمار روسیه بر آن هستند تا فضای بیخطری برای بازیهای المپیک فراهم کنند. آنان سامانهای چندگانه و سفت و سخت را در سرتاسر سوچی به کار خواهند گرفت. سرویس امنیت فدرال فدراسیون روسیه(FSB) که برترین امنیتگذار روسیه به شمار میآید (که جایگزین کا.گ.ب در شوروی پیشین و سرپرست آژانس مبارزه با تروریسم در این کشور است) از سال ۲۰۱۰ عهدهدار امنیت بازیهای المپیک سوچی بوده است.گفتهشده اف.اس.بی نزدیک به صد هزار نیروی امنیتی خود را به سوچی خواهد فرستاد، اما دیگر بخشهای درگیر در کارزار امنیتی المپیک به قرار زیر هستند:• پیشبینی میشود که بیش از چهل هزار نیروی پلیس در زمان بازیها به کار گرفتهشده و برای صحبت با تماشاگران، سه زبان انگلیسی، فرانسه و آلمانی را آموزشدیدهاند. همچنین برای کمکرسانی، یک خط تلفن ۲۴ ساعته در دست خواهند داشت.• نزدیک به سی هزار نیروی مسلح در منطقه سوچی گماشته خواهند شد.• یک گروه نظامی روس به نام "گروه عملیات سوچی" با بهرهگیری از ده هزار سرباز، پایش و پاسداری کمربند کوهستانی از شهر سوچی تا مینرالنی ودی(Mineralnye Vody) در نزدیکی المپیک کوهستانی را بر عهدهدارند.• ارتش پنجاه و هشت روسیه مسئول فراهم نمودن امنیت و دیدهبانی بر مرز جنوبی با گرجستان خواهد بود.• پایش و دیدهبانی بازیها با هواپیماهای بیسرنشین، رباتهای شناسایی، سامانههای ردیاب شنیداری و قایقهای گشت زنی تندرو انجام خواهد شد.• یک سامانه رایانهای پیشرفته و کاربردی به نام سورم(Sorm) برای پایش شبکه اینترنت و ارتباطات ساکنان سوچی، رقیبان و تماشاگران را در بازیهای المپیک زیر نگاه خود خواهد داشت تا با دریافت هر گونه دادهی شکبرانگیز بتواند به جلوگیری از آشوب کمک کند.مسکو همچنین گزینههای امنیتی گستردهای چه زمینی، چه در دریای سیاه و چه در آسمان پیشبینی نموده است. در ژانویه ۲۰۱۴ برای مناطقی که با بهکارگیری نشانهها، محدود و کنترل شدهاند، محدودیتهای ترابری و افزایش امنیت به اجرا در خواهد آمد. مناطق امنیتی محدودشده، سرزمین بزرگی را بیرون از مرز کاراچای-چرکسیا (Karachay-Cherkessia بیش از ۳۲۲ کیلومتری یا ۲۰۰ مایلی شرق سوچی) و مرز بیرونی میان منطقه کراسنودار کرای(Krasnodar Krai) روسیه و جمهوری آبخازیا پوشش میدهد. به این سرزمینها باید پارک المپیک، سالنهای المپیک، روستاهای المپیک در المپیک کوهستانی و المپیک ساحلی، بندر سوچی، پایانه راهآهن، فرودگاه و پارک ملی را نیز افزود. برای جابه جایی میان ایستگاههای بازرسی در این مناطق، هر کسی باید دارای بلیت و گذرنامه تماشاگر (که توسط کمیته برگزاری المپیک ۲۰۱۴ سوچی و با بهرهگیری از اطلاعات شخصی و زندگینامه افراد برای دولت روسیه فراهم شده است) بوده و یا مجوز رسمی المپیک را داشته باشد.با همه این دوراندیشیها، مناطق نامبرده همچنان در برابر آشوب آسیبپذیر هستند. احتمال حملههای برنامهریزیشده به سالنهای پر از تماشاگر، همچون پارک المپیک در دلِ المپیک ساحلی و شاید فرودگاه آدلر/سوچی وجود دارد. سالنهای باز مانند سالنهای المپیک کوهستانی که در آن اسنوبورد و اسکی برگزار میشود نیز هدفهای گیرایی هستند. این سالنها در کراسنایا پولیانا(Krasnaya Polyana) جای دارند و با اتوبوس، راهآهن و بالگرد تندرو میتوان به آنها دسترسی داشت. از دیگر هدفهای گیرا میتوان به پایانههای ترابری در سوچی و کراسنایا پولیانا، و نیز قطار تندروی پیونددهنده المپیک ساحلی به المپیک کوهستانی اشاره نمود.مناطق کنترل شده که در آن بازدیدکنندگان و خودروها همگی بازرسی میشوند، از مناطق پیرامون پارک المپیک تا ایستهای بازرسی در کرانه ساحلی سوچی و آدلر، همچون ماتسستا(Matsesta) و خوستا(Khosta) را دربر میگیرد. همانگونه که در این مناطق، تنها کسانی اجازه حضور در بازیها را خواهند داشت که دارای گذرنامه تماشاگر باشند، همه وسایل نقلیه موتوری نیز از پیش از آغاز بازیها برای ورود به سوچی به مجوز اداره ترابری بازیهای المپیک نیاز دارند.روسیه آشکارا در برقراری امنیت در شهر سوچی و در همه سالنهای المپیک سختگیری به خرج خواهد داد و این بدان معناست که بزرگترین تهدید در زمان اجراها و بازیها به احتمال فراوان، شبیخونهای ستیزهجویانِ آنسوی شهر سوچی در جایی مانند شمال قفقاز یا شهرهای بزرگی مانند مسکو خواهد بود.تهدید ستیزهجویانپیشینه درگیریها میان روسیه با سرزمینهای ناآرامی مانند قفقاز به صدها سال پیش بازمیگردد. سالهاست که روسیه اقدامات ضد شورش سنگینی در قفقاز و به ویژه قفقاز شمالی انجام داده، سرزمینی که خانه گروههای ستیزهجویی مانند امارت قفقاز و نیز جداییخواهان بنیادگرا در جنگ نخست و دوم چچن بوده است. گروههای ستیزهجو در منطقه با بهکارگیری ترفندهای گوناگونی همچون کشتار هدفمند و بمبگذاریهای انتحاری، یورشهایی بر ضد نیروهای امنیتی و مقامات دولتی انجام میدهند.ستیزهجویان قفقاز با جنگافروزیها و یورشهای خود در خاک قفقاز، به ویژه در چچن، داغستان، اینگوش و منطقه مرکزی روسیه، همچنان تهدیدی برای امنیت روسیه به شمار آمده و نشانه روی آنان بیشتر به سوی پلیس و هدفهای سادهای همچون مسجدها، مرکز خریدها و ترابریهای سرتاسر منطقه است. در ماه می ۲۰۱۲، مقامات روسی نیرنگی را که رهبر گروه ستیزهجویان امارت قفقاز، دوکو عمروف برای یورش به بازیهای المپیک سوچی برنامهریزی کرده بود، نقش بر آب نمودند. مقامات، در آبخازیا انباری آکنده از آتشبار همچون موشکهای زمین به هوا، نارنجکانداز، نارنجک، تفنگ و نقشههایی یافتند که محتوای آن هنوز گزارش نشده است. در این راستا سه نفر از گروه امارت قفقاز بازداشت شدند. بنا به گفته مقامات این آتشبارها باهدف بهکارگیری، پیش از بازیها و در زمان انجام بازیها به سوچی قاچاق شدهاند.در جولای ۲۰۱۳، عمروف در فیلمی تهدیدآمیز که در یوتیوب پخش شده بود از مردم قفقاز به ویژه شورشیان اسلامی در تاتارستان، باشکورتوستان(Bashkortostan) و قفقاز شمالی خواسته بود، جلوی روسیه را برای برگزاری بازیهای المپیک سوچی بگیرند. این ویدیو همانگونه که پیشتر هم گزارش شده بودنشان میدهد که این گروه کمبود نیروی انسانی داشته، و کارهای گسترده امنیتی در منطقه، جلوی ستیزهجوییهای عمروف و امارت قفقاز در بازیهای المپیک سوچی را خواهد گرفت.ویدیوی عمروف الهامبخش شیرهای خفته در بیشه برای انجام کارهای ستیزهجویانه در سراسر روسیه است. به ویژه آنکه رهگیری و جلوگیری از شیرهای خفته و یا جهادگران مردمی دشوارتر است. گرچه، بازیگردانهای پشت این ستیزهجوییها، دارای شایستگی و پیچیدگی مورد نیاز برای انجام کارهای بزرگی از این دست، آن هم در کشوری با چنین نیروهای امنیتی کارآزموده، نیستند.گرچه عمروف هنوز نشانهای از نوع یورشها را لو نداده، اما جستارهای پژوهشکده ویژه بررسی گروههای ستیزهجو نشان میدهد که پس از یورشهای مسلحانه، بمبگذاری بیشترین روش کاربردی آنان در منطقه قفقاز بوده است. از ژانویه ۲۰۱۰ تا کنون بیش از ۱۵۰۰ مورد خشونت در منطقه قفقاز رخ داده که بیشتر آنها در ۵۰۰ مایلی از بازیهای المپیک در سرزمینهایی مانند داغستان، اینگوشتیا، کاباردینو-بالکاریا(Kabardino-Balkaria)و چچن رخ داده است.در روز ۲۱ دسامبر، یک زن بمبگذار انتحاری به اتوبوسی در ولگاگراد، در ۶۰۰ مایلی شمال سوچی یورش برد که در این رخداد، شش نفر کشته و دهها نفر زخمی شدند. گرچه این رویداد به طور مستقیم به بازیهای المپیک مربوط نیست، ولی تأکیدی بر توانایی شیران خفته در بیشه و ستیزهجویان برای یورش به هدفهای آسان مانند میدانهای شلوغ شهرها و فرودگاهها آن هم با آموزشی کوتاه و موادی اندک، چه در سوچی و چه در جای دیگری در روسیه است.در چند ماه گذشته، روسیه هم برای رویارویی با چنین یورشهایی دست به کارهای پیشگیرانه زده است. بنا بر گزارش وزارت كشور، ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه، در ماه می فروش اسلحه، مهمات، مواد منفجره و مواد زهرآگین را در مناطق زیر دیدهبانیِ المپیک ممنوع نمود. در ماه اگوست، وی حکم جلوگیری از راهپیماییها و گردآمدنها را در بازیهای المپیک و پارالمپیک سوچی از ۷ ژانویه تا ۲۱ مارس، امضا کرد. و دیگر آن که در ماه اکتبر، مقامات روسی از آب دهان زنان مسلمان در داغستان نمونهبرداری کردند تا چنانچه به بمبگذاری انتحاری دست زدند، بتوانند خیلی زود از دیگر بخشهای بدن آنان کار شناسایی را انجام دهند. همچنین در ماه نوامبر، پوتین، یک قانون ضد تروریسم امضا نمود که بر پایه آن، خویشاوندان باید هر گونه زیان برآمده از شورشیان را پرداخت کرده و هر آن کس که باهدف انجام یورش، آموزش تروریسم دیده باشد، تا ده سال روانه زندان خواهد شد.با این که انجام یورشهایی از این دست در محل برگزاری المپیک و در جایجای سوچی بسیار دشوار شده اما باید دانست که تنها یک یورش کوچک میتواند اثری ژرف بر بازیهایی داشته باشد که کانون توجه جهانیان است. هرچند که بازیهای المپیک همواره بهترین فرصت برای دزدان و بزهکاران در شکار گردشگران بیخبر از همه جا بوده است.سخنی با بازدیدکنندگان و تماشاگران المپیکاگرچه روسیه بیش از چهل هزار پلیس در بازیهای المپیک گماشته (دو برابر همه نیروهای گماشته در المپیک ۲۰۱۲ لندن) و دوربینهای مداربسته، هواپیماهای بدون سرنشین و رباتهای شناسایی را به کار گرفته، اما نباید بزههای خیابانی را نادیده گرفت. ورزشکاران، تماشاگران و پشتیبانها در سالن المپیک نخستین قربانیان جنایتکاران محلی هستند. از کنار هشدارها درباره جیببری، دزدی و یا کتککاری در سوچی و سرتاسر روسیه نباید آسان گذشت. آگاهی از موقعیت در هر زمان، کلیدی برای کاهش خطرات است. حضور پلیس آموزشدیده، آمار بزه در سالنهای المپیک را پایین خواهد آورد همانگونه که بر پایه ارزیابیهای پلیس متروپولیتن لندن، آمار بزه در بازیهای المپیک و پارالمپیک لندن کاهشی شش درصدی داشته است. بنابراین امنیت بازیهای المپیک سوچی نیز میتواند برون دهی همانند لندن داشته باشد.تأخیرهای سنگین در فرودگاهها، پایانههای اتوبوس و راهآهن و آمد و شد به بازیهای المپیک، و همچنین کمبود امکانات رفاهی مهمانپذیرها، دور از انتظار نیست. از بازدیدکنندگان درخواست میشود که اتاق خود را از پیش رزرو نمایند. قطار تندرو المپیک، مسافران را از المپیک ساحلی در آدلر به المپیک کوهستانی در کراسنایا پولیانا میبرد، زمان مورد انتظار بیش از ۳۰ دقیقه بوده و قطار هر ساعت یک حرکت دارد. برای جابجایی طرفداران به سالنهای جداگانه در المپیک کوهستانی، اتوبوس و بالابر اسکی به کار گرفته خواهند شد. در بخش المپیک ساحلی، دسترسی به سالنهایی همچون المپیک مدال پلازا و ورزشگاه فیشت(Fisht) با پیادهروی امکانپذیر است. بسیاری از رویدادهای المپیک در مرکز شهر سوچی، که در ۲۴ مایلی آدلر قرار دارد برگزار خواهد شد که با اتوبوس و ماشین قابلدسترسی است.بلیت باید از یک فروشنده مجاز خریداریشده و خریداران باید در برابر کلاهبردارهایی همچون تارنماهایی که وانمود میکنند نماینده رسمی فروش بلیت هستند، هوشیار باشند. همچنین، تماشاگران باید گذرنامه تماشاگر را دریافت دارند. فرایند درخواست این گذرنامه بخشی از روند امنیتی بازیها است و پیشینه دارنده بلیت را برای بررسی در اختیار اف.اس.بی میگذارد. همه بازدیدکنندگان بیگانه شرکتکننده در بازیهای المپیک نیز باید برای ویزای جهانگردی خود پیش از ورود به روسیه درخواست دهند. در گذشته، فرایند ویزا دهی روسیه زمانبر و پیچیده بود، ولی اکنون، بازدیدکنندگان بیگانه با در دست داشتن بلیتهای المپیک میتوانند از "پنجره ویژه المپیک" در سفارتخانه و کنسولگریهای روسیه در سراسر جهان، درخواست داده و با کمترین دشواری ویزای خود را دریافت دارند.سوچی دارای شماری از تجهیزات پزشکی مانند بیمارستان تازهساخت کراسنایا پولیانا و بیمارستان شماره ۴ سوچی است. بازدیدکنندگانی که در دوره بازیها نیازمند فوریتهای پزشکی هستند باید به یکی از این دو بیمارستان بروند. از آنجا که در روسیه دشواریهایی وجود دارد، بهتر است که بازدیدکنندگان نیازهای پزشکی خود را در یکی از کشورهای همسایه اروپایی پیگیری نموده و پیش از ورود به روسیه از پوشش بیمهای مسافرتی برخوردار گردند.میزبانی رویدادی مانند بازیهای المپیک و پارالمپیک برای هر کشوری، کاری بس دشوار است. دستگاه پرتوان امنیتی در محل همه کوشش خود را برای پاسداری از بازیها در برابر هر گونه یورش احتمالی به کار خواهد بست. با این همه، گستره بزرگی از دردسرها و دشواریها از تأخیر سفر و بزه خیابانی گرفته تا یورشهای احتمالی میتواند در زمان این رویداد بزرگ ورزشی رخ دهد.برگردان: آذر بهبهانی، دبیر سایت انگلیسی ایراس؛پایان متن/